
رنگ لثه در اشخاص مختلف متفاوت است. سیاه شدن و سایر تغییرات در رنگ لثه میتوانند به دلیل بیماری، مصرف داروها، کشیدن سیگار یا سبک زندگی فرد ایجاد شوند. لثه بافت محکمی است که دندانها را احاطه کرده و آنها را در محل خود نگه میدارد. رنگ لثهها میتواند از قرمز یا صورتی تا قهوهای یا سیاه متغیر باشد. سلامت دهان و دندان برای حفظ سلامت عمومی بدن ضروری است. تغییر در رنگ لثه میتواند نشان دهنده یک بیماری زمینهای باشد بنابراین فرد باید برای تعیین علت بیماری به پزشک مراجعه کند.
با مراجعه به مطب دکتر هاشمی، ایشان پس از معاینه دقیق لثه های شما و بررسی علت تغییر رنگ آنها می تواند بهترین درمان را به شما ارائه دهد. جهت ارتباط با ایشان و یا رزرو نوبت از راه های ارتباطی زیر اقدام کنید.
چنانچه در تهران سکونت ندارید و یا خارج از کشور زندگی میکنید در خصوص کاهش تعداد جلسات از طریق تلفن ۰۲۱-۲۲۲۲۵۲۵۱ ۰۲۱-۲۲۲۷۶۶۹۲ تلگرام و یا تماس واتس آپ یا اسکایپ ۰۹۱۲-۲۵-۸۵-۳۶۶ و یا ایمیل
drhashemi.com@gmail.com
با پذیرش هماهنگ نمایید
لثه های سالم
بافت سالم لثه مشخصههای خاص خود را دارد. رنگ طبیعی بافت لثه متغیر است اما معمولا صورتی یا یک رنگ تیرهتر در همین رنگ بندی است. بافت لثه سالم ملتهب نیست و معمولا هرمی شکل و به صورت یک خط منحنی اطراف دندان دیده میشود. بافت طبیعی لثه معمولا یک بافت مستحکم دارد و ممکن است قسمت بیرونی آن مانند پوسته پرتقال نقطه نقطه دیده شود. در آخر اینکه لثههای سالم خودبخود دچار خونریزی نمیشوند. در ادامه به دو تغییر رنگ عمده در لثه ها همراه با علت ها روش های درمانی می پردازیم:
لثههای سیاه
چندین وضعیت وجود دارد که ممکن است باعث تیره شدن لثهها شوند و شامل موارد زیر هستند:
کشیدن سیگار میتواند باعث تغییر رنگ لثهها شود. به این وضعیت ملانوز سیگاریها گفته میشود. سلولهای خاصی در بدن موسوم به ملانوسیتها ملانین تولید میکنند. نیکوتین موجود در تنباکو میتواند باعث شود ملانوسیتها بیش از حد معمول ملانین تولید کنند که نتیجه آن قهوهای یا سیاه شدن لثهها است. تغییر در رنگ لثه میتواند به صورت لکه باشد یا همه قسمتهای داخلی دهان را درگیر کند.
مینوسایکلین برای درمان آکنه و برخی عفونتها مانند کلامیدیا مورد استفاده قرار میگیرد. یک اثر جانبی این دارو که چندان هم رایج نیست تغییر رنگ در دهان است. فرد باید با پزشک خود راجع به هر نوع تغییر رنگ ناشی از مصرف دارو صحبت کند چرا که ممکن است بتوان داروی مصرفی را با داروی مشابه دیگری که چنین عوارضی نداشته باشد جایگزین کرد.
یک آمالگام تاتو میتواند هرجایی در دهان ظاهر شود اما معمولا در مجاورت پرکردگی ظاهر میشود.آمالگام تاتو شبیه یک لکه سیاه، خاکستری یا آبی رنگ در داخل دهان است. آمالگام ترکیبی از فلزات است که برای پر کردن و روکش دادن دندانها مورد استفاده قرار میگیرد. چنانچه ذرات این ماده از محل خود خارج شوند زیر پوست لثه قابل مشاهده هستند. این مسئله معمولا نیاز به درمان ندارد چرا که هیچ مشکلی از لحاظ سلامتی ایجاد نمیکند.
ژنژیویت : اولسراتیو نکروزان حاد نوعی عفونت لثه است که به عنوان دهان خندقی نیز شناخته میشود. از علائم آن میتوان به تب، درد در لثهها و بوی بد دهان اشاره کرد. اگر یک لایه بافت مرده روی لثهها ایجاد شود عفونت میتواند باعث سیاه یا خاکستری شدن لثهها شود. دهان خندقی از رشد سریع باکتریها در دهان و معمولا به دلیل ژنژیویت یا التهاب لثه ایجاد میشود.
در بیماری آدیسون غدد آدرنال که در تولید انواع متنوعی از هورمونها نقش دارند دچار مشکل میشوند. در این اختلال غده آدرنال قادر به تولید هورمون به اندازه کافی نیست. علائم اولیه شامل موارد زیر هستند:
- خستگی
- احساس عطش و تشنگی بیش از حد معمول
- کاهش وزن
- بیاشتهایی
- ضعف عضلات
درمان
درمان لثههای تیره به علت زمینهای بستگی دارد. وضعیتهایی همچون عفونتهای لثه یا بیماری آدیسون معمولا باید با دارو درمان شوند. تغییر در رنگ لثهها به دلیل کشیدن سیگار را میتوان رفع کرد. پزشک توصیههای لازم را درباره ترک سیگار به فرد خواهد کرد.
بلیچینگ لثه
در بهروزترین تکنولوژی برای بلیچینگ لثه از لیزر برای از بین بردن رنگ تیره روی لثهها استفاده میشود. اگرچه تعداد بسیاری از دندانپزشکان ممکن است از روشهای جراحی استفاده کنند. روش جدیدی که دندانپزشکان استفاده میکنند استفاده از لیزر Waterlase MD است. این لیزر با حداقل تهاجم بدون استفاده از سوزن بدون درد و هیچگونه عارضهای تغییر رنگ لثه را رفع میکند. استفاده از لیزر Waterlase MD برای درمان بیماریهای لثه تنها یک مورد از کاربردهای متعدد این لیزر است.
انتخاب خمیر دندان مناسب
در انتخاب خمیردندان مناسب دقت کافی را داشته باشید خمیردندانی را انتخاب کنید که به طور اختصاصی برای بهبود وضعیت لثهها فرموله و طراحی شده است. ممکن است مجبور شوید هزینه بیشتری بابت خمیردندان بپردازید اما در عوض نتیجه دلخواه خود را میگیرید.
از نخ دندان استفاده کنید
انواع مختلفی از نخدندان از نایلونی گرفته تا جنس میکروفیلامنت و از بدون طعم گرفته تا طعم نعنایی در داروخانهها موجود هستند. هر کدام را که تمایل دارید انتخاب کنید چرا که استفاده منظم از نخ دندان از نوع آن بسیار مهمتر است.
- حتما یک مرتبه در روز از نخ دندان استفاده کنید
- گاهی اوقات کشیدن نخ دندان اثر بیشتری نسبت به مسواک زدن دارد.
- مسواک زدن بیش از حد میتواند مشکلساز باشد اما کشیدن نخ دندان بیش از حد خیر.
- مهم نیست کی ولی حتما روزی یک مرتبه نخ دندان بکشید
- در افرادی که به تازگی کشیدن نخ دندان را شروع کردهاند ممکن است خونریزی لثه بروز کنید. از ادامه کار منصرف نشوید این وضعیت خیلی زود متوقف میشود.
از دهانشویه استفاده کنید
استفاده از دهانشویه مهم است زیرا نه تنها دندانها که همه دهان را تمیز میکند، بوی بد دهان را کاهش میدهد و زبان را تمیز نگه میدارد. از محصولی استفاده کنید که مورد تایید انجمن دندانپزشکی آمریکا باشد. در موقع خرید مطمئن شوید که محصول حاوی ترکیبات لازم برای سلامت لثهها باشد نه اینکه فقط باعث تازگی نفس و از بین بردن بوی بد دهان شود. از مصرف دهانشویههای حاوی الکل نیز اجتناب کنید چرا که باعث خشکی دهان میشوند. بلافاصله پس از مسواک زدن از استفاده از دهانشویه خودداری کنید. این کار باعث کم شدن اثرات مثبت مسواک زدن میشود. از دهانشویه قبل از مسواک زدن یا یک ساعت پس از مسواک زدن استفاده کنید.
پیشگیری
افراد میتوانند با مسواک زدن به صورت منظم، کشیدن نخ دندان یک بار در روز و کاهش مصرف شکر سلامت دهان و دندان خود را حفظ کنند. این کارها میتوانند به صورت همزمان انجام شوند. مراجعه منظم به دندانپزشک به علاوه انجام کارهایی که در بالا اشاره شد بهترین راه برای حفظ سلامت دندانها و لثهها است.
دورنما
علل به وجودآورنده سیاهی لثه قابل رفع هستند. بیماریهای ژنتیکی اغلب طیفی از علائم را نشان میدهند که میتوانند به پزشک یا دندانپزشک کمک کنند تا بیماری را تشخیص دهند. توجه به تغییرات رنگ لثهها میتواند در تشخیص و درمان مشکلات جسمی در همان مراحل اولیه موثر باشد.
تغییر رنگ لثه به سفید
وقتی لثهها سفید میشوند نشان دهنده این است که مشکلی برای سلامت دندانها پیش آمده است. چندین بیماری میتوانند باعث سفید شدن لثهها شوند. از جمله این موارد میتوان به آفتهای دهانی و بیماریهای التهابی طولانی مدت اشاره کرد. در موارد نادر، لثههای سفید میتواند نشان دهنده سرطان دهان باشد بنابراین برای تشخیص صحیح ضروری است که فرد در اسرع وقت به پزشک مراجعه کند.
تغییر رنگ لثه به سفید
بیماریها و وضعیتهای زیر میتوانند باعث سفیدی لثهها شوند:
لوکوپلاکیا یک بیماری دهانی است که میتواند باعث سفید شدن بخشهایی از لثهها شود. این بیماری باعث میشود لکههای سفیدرنگی در دهان ظاهر شود که با استفاده از مسواک از بین نمیروند. در بیشتر موارد لوکوپلاکیا بیخطر است اما برخی موارد این لکهها میتوانند پیش سرطانی باشند. بنا به نظر پزشکان لکههایی که درکنار ضایعههای قرمز ایجاد میشوند احتمال بیشتری دارد سرطانی یا پیش سرطانی باشند.
آنمی زمانی اتفاق میافتد که بدن فاقد گلبولهای قرمز خونی سالم باشد. این سلولها برای حمل اکسیژن به نقاط مختلف بدن نیاز هستند. آنمی با توجه به علت زمینهای آن چندین شکل مختلف دارد. علل رایج آن کمبود آهن و ویتامین B12، بیماری کرون و بیماری سلیاک است. علائم آنمی شامل موارد زیر است:
- خستگی
- سرگیجه
- ضعف
- ضربان قلب نامنظم
- کوتاهی تنفس
- سردرد
- دست و پای سرد
پوست رنگ پریده. پوست روی لثههای فرد دچار آنمی نیز رنگ پریده است.
آفتهای دهانی زخمهایی هستند که در دهان و روی لثهها ایجاد میشوند. این زخمها میتوانند موقع صحبت کردن، غذا خوردن یا نوشیدن بسیار دردناک باشند. زخمها معمولا دایره یا بیضوی شکل هستند و قسمت مرکزی آن سفید و حاشیه آن قرمز رنگ است. آفتهای دهانی که روی لثهها ظاهر میشوند باعث میشوند برخی نواحی روی خط لثه سفید به نظر برسند.
ژنژیویت یک شکل خفیف بیماری لثه(پریودنتال) است. تقریبا نیمی از بزرگسالان آمریکایی از این مشکل رنج میبرند. عدم مراقبت کافی و رعایت بهداشت دهان و دندان شایعترین دلیل ژینژیویت است. ممکن است در مبتلایان به لثه اطراف پایه دندانها قرمز، متورم و دچار سوزش شود. ممکن است موقع مسواک زدن و کشیدن نخ دندان دندانها شل شده یا دچار خونریزی شوند. با گذشت زمان، این مشکل میتواند باعث سفیدی یا پسرفتگی لثهها نیز شود.
به برفک دهانی کاندیدیازیس نیز گفته میشود. این بیماری نوعی عفونت قارچی است که باعث میشود تعدادی زخم سفید-کرم رنگ در دهان ایجاد شود. زخمها در دهان و در قسمت داخلی گونهها زبان یا لثهها ایجاد میشوند. نوزادان، افراد مسن و مبتلایان به دیابت در معرض خطر بالاتر ابتلا به برفک دهانی قرار دارند.
ترومای ناشی از کشیدن دندان ممکن است باعث شود لثههای اطراف محل دندان کشیده شده سفید رنگ شوند. لثهها معمولا در عرض چند روز به وضعیت طبیعی خود برمیگردند.
لثههای سفید نشان دهنده سرطان دهان است. این وضعیت میتواند به سرعت منتشر شود بنابراین ضروری است که علائم و نشانههای آن را بدانیم. این علائم شامل موارد زیر هستند:
- زخمهای دهانی که خوب نمیشوند و ترمیم آنها کند است
- خونریزی از دهان
- رشد توده
- ضخیم شدن پوست داخل دهان
- افتادن دندان
- درد فک یا زبان
- مشکل در جویدن یا بلعیدن
- گلودرد
علائم
علائمی که ممکن است همراه با سفیدی لثهها اتفاق بیافتد به علت زمینهای تغییر رنگ بستگی دارد. گاهی اوقات فرد ممکن است علائم دیگری نداشته باشد. در موارد دیگر علاوه بر سفیدی لثهها علائم دیگری نیز وجود دارد:
- درد
- ورم
- خونریزی
- زخمها و جراحتها
- شل شدن دندان
- قرمزی
- خستگی، سرگیجه یا ضعف
- سردرد
- دست و پاهای سرد
ردیابی سایر علائم میتواند به پزشک یا دندانپزشک کمک کند تا علت زمینهای سفید شدن لثه را تشخیص دهد.
|
درمان
درمان سفیدی لثهها بر اساس علت زمینهای انجام میشود.
درمان تغییر رنگ لثه به دلیل کم خونی
تغییر در رژیم غذایی، مکملهای ویتامینی و کنترل و مدیریت هر نوع بیماری مزمن جسمی میتواند به درمان آنمی کمک کند.
آفتهای دهانی
آفتهای دهانی کوچک معمولا بدون هیچ درمانی در عرض دو هفته درمان میشوند. درمان آفتهای بزرگ ۶ هفته طول میکشد و بهتر است بوسیله یک پزشک یا دندانپزشک مورد بررسی قرار گیرد. درمان آفتهای مقاوم شامل موارد زیر هستند:
- داروی مسکن
- شستشوی دهان با آب و نمک
- پماد و ژلهای دهانی
- استروئیدهای خوراکی
- در موارد شدید سوزاندن یا بستن زخم
ژنژیویت
درمان ژنژیویت با بهبود وضعیت بهداشت دهان و دندان ساده است. برای پیشگیری و درمان التهاب لثه مسواک زدن و کشیدن نخ دندان دو بار در روز و مراجعه منظم به دندانپزشک برای معاینه توصیه میشود. برای درمان موارد شدیدتر باید از روشهای تمیزکردن با لیزر و جرمگیری استفاده کرد.
لوکوپلاکیا
لکههای لوکوپلاکیا میتوانند فریز شده یا با استفاده از اسکالپل یا لیزر برداشته شوند. افراد مبتلا باید از کشیدن سیگار یا جویدن تنباکو اجتناب کنند. اگر سیستم ایمنی فرد نیز ضعیف شده باشد پزشک ممکن است داروهای ضدویروسی را برای درمان تجویز کند.
برفک دهانی
برفک دهان معمولا با مصرف داروهای ضدقارچی درمان میشود. پزشک ممکن است دارو را به شکل قرص یا دهانشویه تجویز کند.
سرطان دهان
بیش از ۵۰ درصد موارد سرطانهای دهان تا زمانی که سرطان به سایر نواحی بدن مانند غدد لنفی منتشر نشود تشخیص داده نمیشوند بنابراین ضروری است که در اسرع وقت به پزشک مراجعه شود. گزینههای درمانی شامل شیمیدرمانی و جراحی برای حذف نواحی درگیر هستند.
درمانهای خانگی
برای تسکین علائم مرتبط سفیدی لثه میتوان از درمانهای خانگی نیز استفاده کرد. اگرچه این نوع درمانها ضرورتا علت زمینهای را از بین نمیبرند. برای کنترل بیماریهای لثه در منزل موارد زیر را رعایت کنید:
- دو بار در روز مسواک بزنید
- یک بار در روز نخ دندان بکشید
- حداقل یک بار در روز با استفاده از دهانشویه فاقد الکل دهان خود را شستشو دهید
- برای از بین بردن باکتریها و ذرات مواد غذایی زبان را با یک تمیزکننده زبان تمیز کنید.
- از مصرف محصولات خوراکی حاوی سدیم لوریل سولفات(SLS) اجتناب کنید چرا که ممکن است باعث سوزش و تحریک بافتهای حساس دهان شود.
- در صورت لزوم از داروهایی که بدون نسخه در داروخانهها در دسترس هستند استفاده کنید.
- برای کاهش درد و التهاب دهان را با آب نمک شستشو دهید.
- برای اجتناب از تحریک و سوزش لثهها از یک مسواک نرم یا مدیوم استفاده کنید.
- از یک رژیم غذایی متعادل پیروی کنید.
- مصرف الکل یا شکر را کاهش دهید.
- سیگار و قلیان را ترک کنید.
- حداقل دوبار در سال به دندانپزشک مراجعه کنید.
- با دنبال کردن توصیههای پزشک و برنامه درمانی متناسب مشکلات جسمی مزمن خود را کنترل کنید.